HARİÇTE İŞLEME REJİMİ NEDİR?
Türkiye’de serbest dolaşımda bulunan eşyanızı daha ileri bir safhada işlenmek üzere, tamir edilmek üzere ya da yenilenmek üzere geçici olarak yurtdışı etmek isteyebilirsiniz. Hariçte işleme faaliyeti olarak nitelendirilen bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünler belirli koşulları sağlayarak tekrar Türkiye’ye geldiğinde ithalat vergilerinden tam ve kısmı muafiyet sağlanır. Bu sistem, gümrük mevzuatında Hariçte İşleme Rejimi (HİR) olarak adlandırılır.
Hariçte İşleme Rejiminin amaçları nelerdir?
• Türkiye dışındaki ucuz işgücü maliyetinden faydalanmak,
• Türkiye’de olmayan teknoloji ve kalite standartlarından faydalanmak,
• İthal edilen eşyanın tamirini üreticisinin yapmasını sağlamak,
• Üreticileri üretimlerinde yerli ürün kullanmaya teşvik etmek, bu şekilde nihai ürün için ödenecek ithalat vergilerini azaltmak.
Hariçte İşleme Rejiminden faydalanma şartları nelerdir?
Hariçte işleme rejiminden yararlanılması için, Türkiye Gümrük Bölgesindeki üreticilerin temel ekonomik çıkarlarının olumsuz etkilenmemesi gereklidir. Bu durum izin belgesini/izni veren merci tarafından sektör analizi bağlamında incelenir.
Rejimden faydalanmak için ayrıca, geçici ihracat eşyasının işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanıldığının tespitinin mümkün olması gereklidir. Bunun sağlanması için, gümrük idaresi tarafından ayniyet tespiti yapılır. Ayniyet tespiti, rejime konu olan eşyanın seri numarası, etiketi, numune ve teknik dokümanları, analiz raporu, sözleşmesi, faturası gibi belgelerin incelenmesiyle sağlanır.
Hariçte İşleme Rejimi İzni kimlere verilir
Hariçte İşleme Rejimi izni işleme faaliyetini yaptıracak kişiye verilebilir. Belli koşullarda hariçte işleme izni işleme faaliyetini yaptıracak kişi dışında başka bir kişiye de verilebilir.
Hariçte İşleme İznini nereden alabilirsiniz?
Hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemelerinin daha ileri bir düzeyde işlem görmek üzere Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere gönderilmek istenmesi halinde, gerekli belgelerle birlikte “hariçte işleme izin belgesi” almak üzere Ticaret Bakanlığına başvurmanız gerekir.
Maden cevheri ve konsantrelerinin izabe edilmesi ve işlenmesi; maden ve metallerden mamul eşyanızı izabe ve ayrıştırmaya tabi tutmak ve/veya bu işlem sonucunda yenilemek; kıymetli maden ve taşların işlenmesi amaçlarıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere göndermek istenmeniz halinde, gerekli belgelerle birlikte “hariçte işleme izni” almak üzere maden ihracatçı birliklerinin bağlı olduğu ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine başvurmanız gerekir.
Eşyanızı Türkiye Gümrük Bölgesi dışında tamir ettirmek istediğinizde, hariçte işleme izni için ilgili gümrük müdürlüğüne başvurmanız gerekir. Gümrük müdürlüğü tarafından onaylanan beyanname hariçte işleme izni hükmündedir. Ayrıca izin belgesi düzenlenmez.
Hariçte İşleme Rejimi’nde vergilendirme nasıl yapılır?
Eşyanızı tamir amacıyla geçici ihraç ettiyseniz ve yapılacak tamiratın garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle, bedelsiz olarak yapıldığını kanıtlamanız halinde, eşyanız Türkiye’ye geldiğinde ithalat vergilerinden tam olarak muaf tutulur.
Hariçte İşleme İzin Belgesi veya Hariçte İşleme İzni Kapsamındaki eşyanızın Türkiye’ye ithalinde vergiler hesaplanırken, işlem görmüş ürünlere ait ithalat vergileri tutarından, geçici ihracat eşyasına en son işleme faaliyetine tabi tutulduğu ülkeden/serbest bölgeden aynı tarihte ithal edilse idi uygulanacak olan ithalat vergileri tutarının indirilmesi suretiyle hesaplanır. Eşya kısmen muaf olarak ithal edilir.
Eşyanızı tamir amacıyla geçici ihraç ettiyseniz ve tamirat bedel karşılığında yapıldı ise, eşyanın gümrük kıymeti olarak tamir masraflarına eşit bir tutar esas alınır. Bu durumda ithalat vergileri, işlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihte, bu ürünlere uygulanacak vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına istinaden belirlenir.
Tamir için gönderilen eşyanın tamirinin mümkün olmaması nedeniyle tamir için gönderilen eşya ile aynı teknik özelliklere sahip yeni bir eşyanın gönderilmesi durumunda söz konusu eşya için serbest dolaşıma giriş rejimi hükümleri uygulanır.
Hariçte İşleme Rejimi nasıl sona erer?
İşlem görmüş ürünün belge/izin şartları doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine getirilmesiyle taahhüt gerçekleştirilmiş olur. İthalat, hariçte işleme izin belgesi/izni sahibi firma dışında başka bir firma tarafından da gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda ithal edilecek eşyanın tamamı üzerinden Katma Değer Vergisi tahsil edilir.
Hariçte işleme izin belgesi/izni sahibi firmaların, belge süresi (ek süreler dahil) sonundan itibaren 1 (bir) ay içerisinde gerekli evraklarla izin veren kuruluşa müracaat etmeleri gereklidir.